Operatieve ingrepen bij paarden
Castratie van de hengst
De reden van castratie van een hengst is vaak het voorkomen van hengstengedrag door het uitschakelen van het geslachtshormoon testosteron. Dit omdat het overgrote deel van de paarden voor de sport of recreatie worden gebruikt en hierbij het uiten van hengstengedrag onwenselijk is.
In de praktijk worden hengsten meestal op een leeftijd van 1 of 2 jaar gecastreerd. Er kunnen redenen zijn om het castreren eerder (operatie is op jonge leeftijd minder belastend) of juist later (bv vanwege exterieurkenmerken/bespiering) uit te voeren.
Het voorjaar is de beste tijd om de operatie uit te voeren: de weide staat vol met gras en het aantal insecten is nog gering. Zo heb je direct een ideale ‘schone’ omgeving waar het paard kan herstellen van de ingreep.
Verschillende operatie-methoden
In de loop er jaren zijn er verschillende methoden ontwikkeld om hengsten te castreren. Iedere methode heeft haar voor- en nadelen. De voor en nadelen van de verschillende methoden en de mogelijke risico’s daarbij zullen we voor aanvang van de operatie met de eigenaar bespreken.
De methode die wij het vaakst uitvoeren en waar we voorstander van zijn, is de ‘half-bedekte’ methode onder algehele narcose. Dit is volgens de Groep Geneeskunde Paard onder praktijk-omstandigheden ook de veiligste methode.
Voordelen van deze methode zijn
-Het zicht op het operatieveld is goed en er kan zo vlot doorgewerkt worden.
-Er kan schoner gewerkt worden dan bij een staande castratie waardoor de kans op besmetting en daardoor een infectie kleiner is.
-Door de ‘half-bedekte’ methode ontstaat er geen verbinding met de buikholte en de buitenwereld.
-Mocht er tijdens de operatie onverwachts toch een complicatie voordoen, dan kan deze efficiënt en professioneel worden opgelost.
De algehele narcose van deze methode wordt vaak als nadeel gezien. Bij de combinatie van middelen die wij gebruiken voor deze operatie gaat de narcose vaak heel ‘mooi’; ze gaan rustig liggen en ze staan meestal in één keer weer op.
Navelbreukoperatie
Een navelbreuk komt geregeld voor bij veulens, vooral bij merrieveulens. Een navelbreuk is, afhankelijk van de grootte, duidelijk zichtbaar. De zwelling onder de buik voelt zacht aan en is makkelijk terug te drukken. Een kleine navelbreuk kan spontaan herstellen. Als de navelbreuk op een leeftijd van 4-5 maanden nog aanwezig is, is geen spontaan herstel meer te verwachten en is een operatie aan te raden.
Ingeklemde navelbreuk
Bij elke navelbreuk, groot of klein, is er altijd het gevaar van inklemming van een darm. Er zakt dan een stukje darm, meestal met mestbal, door de breukring en die wil dan niet meer terug. Bloedvaten in de darm kunnen afgeklemd raken en zorgen voor zwelling en pijn (koliekverschijnselen). Direct ingrijpen is hierbij van levensbelang, soms is een spoedoperatie in de kliniek noodzakelijk.
De operatie
Als de navelbreuk rond de speenleeftijd nog niet verdwenen is, is dus het advies om te opereren. De operatie wordt uitgevoerd onder algehele narcose, waarbij het veulen op de rug ligt. Bij de ingreep wordt de huid rond de breuk los gesneden en wordt de breukzak (uitpuiling van het buikvlies) losgemaakt van het omliggende weefsel. De breukzak kan nu teruggeduwd worden in de buikholte, waarna de breukring dichtgemaakt wordt met stevige hechtingen. Tenslotte wordt de huid weer gesloten. Na de operatie is het nodig dat het veulen meerdere weken boxrust krijgt voor volledig herstel.
Gynaecologische ingrepen
Een ingreep die we vaak uitvoeren is het ‘dichtzetten’ (Caslick-operatie) van een merrie. Dit om lucht zuigen te voorkomen bij bijvoorbeeld merries, die in de springsport worden uitgebracht of bij merries, die lucht zuigen wat kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen.
Chirurgisch verwijderen van tumoren
Helaas komen we ook bij paarden regelmatig tumoren tegen. Gelukkig zijn veel tumoren goed te verwijderen. Of chirurgisch verwijderen de beste optie is, is van veel dingen (waaronder het soort tumor) afhankelijk. Dit zullen we dus per geval moeten beoordelen en zullen de opties met de eigenaar bespreken.